Reżyseria i scenariusz: Michał Szczerbic
Zdjęcia: Jacek Petrycki
Obsada: Jacek Braciak, Aleksandra Hamkało, Urszula Grabowska, Jan Wieczorkowski
Produkcja: WFDiF 2015
Uważany za mruka i dziwaka Pajtek zaprzyjaźnia się z 6-letnią, osieroconą dziewczynką Hanią. Więź, która ich połączy, pozwoli przetrwać okrucieństwa wojny, ludzką zawiść i samotność. Na końcu długiej drogi odnajdą w sobie sprawiedliwość i dobro.
Jest rok 1942. Naziści przystępują do decydującej fazy zagłady. Żydzi są przewożeni z gett do obozów śmierci, wysiedlani z terenów wiejskich i zmuszani do podążania na wskazane stacje kolejowe do załadunku. Dzieje się tak również w jednej ze wsi na Sandomierszczyźnie, w której rozgrywa się akcja filmu.
Anastazja przyjmuje pod dach porzuconą żydowską dziewczynkę – Hanię. Nie uchodzi to uwadze miejscowych szmalcowników, którzy szantażują Anastazję, domagając się okupu za milczenie. Dziewczynkę trzeba więc ukryć. Tak oto Hania trafia do Pajtka, miejscowego dziwaka i mruka, ale zarazem wrażliwca, niezwykle wyczulonego na piękno przyrody i los zwierząt. Sama Hania dotknięta jest afonią – nie mówi po tym jak Niemcy zabili jej ojca i brata. Niezwykła więź, jaka rodzi się w przejmującej ciszy między dzieckiem a wiejskim odmieńcem prowadzi do przełamania się dziewczynki – w końcu zaczyna mówić.
20 lat później Hania wraca z Izraela do Polski. Odbywa podróż do miejsc, w których spędziła dzieciństwo, spotyka ludzi, którzy przyczynili się do jej uratowania. Ujawnione zostają nowe okoliczności z życia mieszkańców wsi, związane z przygarnięciem małej Żydówki. Okazuje się, że tak jak oni uratowali życie Hani, tak ona uratowała ich człowieczeństwo.
Film jest nową próbą ukazania trudnych relacji polsko-żydowskich na tle realistycznie przedstawionej polskiej wsi okresu okupacji. Bohaterowie filmu przeżywają dylematy moralne, jaką postawę przyjąć wobec Holokaustu. Tylko jeden Pajtek jest prawdziwie sprawiedliwy. Zagłębiony w świecie przyrody nie ma rozterek co do własnego człowieczeństwa.
Michał Szczerbic
Producent, kierownik produkcji i scenarzysta. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Łódzkiego (1966) oraz Studium Organizacji Produkcji Filmowej PWSTiF w Łodzi (1967). Współpracował z największymi polskimi i zagranicznymi reżyserami: Agnieszką Holland („Gorączka” 1980, „Julia wraca do domu” 2002), Filipem Bajonem („Limuzyna Daimler – Benz” 1981), Krzysztofem Zanussim („Z dalekiego kraju” 1981, „Rok spokojnego słońca” 1984, „Stan posiadania” 1989, „Życie za życie. Maksymilian Kolbe” 1990, „Dotknięcie ręki” 1992, „Serce na dłoni” 2008), Markiem Koterskim („Dom wariatów” 1984), Radosławem Piwowarskim („Kochankowie mojej mamy” 1985), Stevenem Spielbergiem („Lista Schindlera” 1993), Andrzejem Wajdą („Wielki tydzień” 1995, „Pan Tadeusz” 1999), Romanem Polańskim („Pianista” 2002), Janem Jakubem Kolskim („Pornografia” 2003). Laureat licznych nagród za „Jasminum” w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego (2006), m.in.: „Złote Zęby” dla najbardziej interesującego filmu na Festiwalu Filmu Polskiego w Ameryce, „Złota Podkowa” w Cieszynie, Nagroda Publiczności na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Autor scenariusza do głośnego filmu Wojciecha Smarzowskiego „Róża”, za który otrzymał nominację do „Orła”. „Sprawiedliwy” to jego debiut fabularny.
